Vật lý thống kê là một nhánh của Vật lý học, có nhiệm vụ khảo sát tính chất vật lý của các vật. Mỗi vật có thể xem là 1 hệ vĩ mô, được cấu thành từ một số rất lớn các phân tử, nguyên tử - tức là các hạt vi  mô. Thông qua tính chất của các hạt vi mô tạo thành hệ vĩ mô( vật thể) để tìm ra quy luật phân bố chúng theo năng lượng (động năng, thế năng), từ đó, tính được giá trị trung bình của các đại lượng vật lý đặc trưng cho vật, giải thích được các hiện tượng, các tính chất và quy luật của hệ). Hơn nữa, từ quy luật thống kê cho phép dự đoán các chất mới hoặc cho phép chế tạo ra các chất mới có những tính chất ưu việt bằng cách thay đổi cấu trúc, thành phần, v.v.. các vi hạt tạo thành hệ đó.
Học phần dành cho học viên Cao học ngành Vật lý (chuyên ngành Quang học và chuyên ngành Lý luận và Phương pháp giảng dạy Vật lý). Vì học viên đều đã học VLTK ở trình độ đại học nên học phần này sẽ chỉ tập trung vào 2 nội dung chính: Phần I nhắc lại các kiến thức cơ bản của Nhiệt động lực học (xem như tính chất của hệ vĩ mô) và Phần II trình bày nội dung các định luật phân bố/phân phối và ứng dụng các định luật: Phân bố Gibbs, phân bố Maxwell - Boltzmann (hạt vi mô theo quan điểm cổ điển), Phân bố Fermi- Dirac, Phân bố Bose- Einstein (hạt vị mô theo quan điểm lượng tử). Nghoài ra, phần Lý thuyết thăng giáng và Chuyển pha cũng sẽ được trình bày tóm tắt ở cuối Học phần.